Cát sông Cổ Cò khó tìm người mua vì giá quá cao?

Ban quản lý Đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Nam đánh giá, việc sớm bán đấu giá vật liệu (cát) sau nạo vét dự án Nạo vét, thoát lũ khẩn cấp và chống xâm nhập mặn sông Cổ Cò là yêu cầu cấp thiết để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, đảm bảo hoàn trả mặt bằng các bãi chứa cho các nhà đầu tư theo cam kết và tạo nguồn thu cho ngân sách tỉnh.

Tuy nhiên, ít ai ngờ tới là sau 2 lần thông báo đấu giá, việc đấu giá vẫn không thành. Nguyên nhân là do thị trường, trong đó có thể kể đến một số nguyên nhân như khối lượng đấu giá một lần quá lớn, sau khi trúng đấu giá phải nộp ngay một khoản tiền lớn (gần 200 tỷ đồng) nên các tổ chức, cá nhân không đủ khả năng tài chính và bến bãi để chứa số lượng cát trên sau khi trúng đấu giá; đồng thời quan ngại về đường vận chuyển (đường bê tông nhỏ, xe vận chuyển tải trọng lớn có chạy được không) từ bãi chứa ra đường lớn.

Khảo sát thực tế cho thấy, vật liệu cát sau nạo vét có nhiều tạp chất, hữu cơ và theo hồ sơ đánh giá môi trường, kết quả thí nghiệm vật liệu của Công ty TNHH Tư vấn và Kiểm định Á Châu thì vật liệu thu hồi là cát này bị nhiễm mặn, không dùng  được cho xây dựng (cát xây, cát tô), chỉ dùng làm vật liệu cho san lấp các khu đô thị, đắp nền một số hạng mục cho các công trình. Trong khi đó, thực tế hiện nay các công trình, dự án khu đô thị trong khu vực triển khai rất cầm chừng nên nhu cầu vật liệu san lấp không cao.

Các dự án cần đắp nền đường, công trình khác thì không thể mua với giá trên do quá cao so với giá đất đắp từ công bố của Sở Xây dựng. So sánh với Công bố giá của Sở Xây dựng lấy tại huyện Đại Lộc thì giá cát xây dựng tại quý III/2022 là 109.091 đồng (tại Thông báo giá số 144/TB-SXD ngày 31/10/2022). Giá cát đúc, cát xây quý I/2023 là 113.636 đồng tại xã Đại Hồng, huyện Đại Lộc; cát đúc, cát xây là 145.455 đồng/m3 tại Quảng Huế, xã Đại An, huyện Đại Lộc (tại Thông báo giá số 22/TB-SXD ngày 07/4/2023). Giá đất nền đường, đất san lấp xúc lên xe bên mua tại mỏ xã Đại Nghĩa, huyện Đại Lộc giá 68.182 đồng/m3 của quý I/2023.

Từ những nội dung trên, cho thấy cát thu hồi bán đấu giá của dự án Nạo vét, thoát lũ khẩn cấp và chống xâm nhập mặn sông Cổ Cò chỉ đủ chất lượng theo yêu cầu phục vụ san nền, đắp một số hạng mục công trình. Vì vậy, với giá khởi điểm để bán đấu giá cát thu hồi 144.000 đồng/m3 là quá cao, không có đơn vị nào tham gia đấu giá. Bên cạnh đó, điều kiện tiếp cận bãi chứa cát tập kết có đường vào nhỏ, là đường đất hoặc đường bê tông xi măng qua khu dân cư nên chỉ dùng được xe có tải trọng nhỏ để vận chuyển, ảnh hưởng đến môi trường, dân sinh, an toàn giao thông và có thể phải bồi hoàn công trình đường khi có hư hỏng do vận chuyển cát khối lượng lớn, làm tăng chi phí vận chuyển sau khi trúng đấu giá.

Theo đó, Ban quản lý Đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Nam có kiến nghị điều chỉnh lại mức giá khởi điểm là 119.000 đồng/m3 để phê duyệt làm cơ sở tổ chức bán đấu giá. Tuy nhiên, Sở Tài chính tỉnh Quảng Nam cho rằng từ các nguyên nhân của việc bán đấu giá cát không thành được Ban quản lý Đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Nam đưa ra và kiến nghị hạ mức giá khởi điểm là chưa phù hợp.

Sở Tài chính nêu quan điểm, trường hợp khối lượng cát đấu giá một lần quá lớn, đơn vị trúng đấu giá phải nộp ngay một khoản tiền lớn không đủ khả năng tài chính, giao thông vận chuyển khó khăn làm tăng chi phí... như Ban quản lý đã nêu, mà nếu tiếp tục đấu giá sẽ khó thành công thì đề nghị Ban quản lý nghiên cứu, đề xuất lại phương án bán đấu giá (đấu giá nhiều đợt, có thể phân theo khối lượng hoặc có thể đấu giá theo từng điểm bãi chứa...) hoặc đề xuất không bán đấu giá mà sử dụng cho các công trình khác đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước.